Historia mody pierwszej połowy XX w. na tle przemian politycznych, gospodarczych oraz społecznych
Krakowski Kazimierz, butik Idea Fix, godzina 18:00. Ostatni dzień krakowskiego Fashion Weeku 2013 spędziłam w tym właśnie miejscu na wykładzie, który poprowadziła Anna Michułka z Portobello Vintage Butik. Opowiadała o historii mody XX-go wieku, a ściślej
ujmując, o jej przemianach na tle przemian politycznych, gospodarczych oraz społecznych na przykładzie lat 20., 30., 40. oraz 50.
Pierwszym przełomowym momentem w historii mody XX wieku było zakończenie I wojny światowej. Konserwatyści wystąpili przeciw socjalistom, ludzie zapragnęli modernizacji życia zarówno politycznego, jak również społecznego, w tym świata mody.
Jacques Doucet- znamienity projektant haute couture lat przedwojennych. Znakiem rozpoznawczym jego kreacji były gorsety podkreślające talie osy oraz barwne pióra:
Kreacje XIX w. były niezwykle imponujące. Mimo to kobiety nie czuły się w nich swobodnie, dlatego tak bardzo pragnęły zmian-unowoczesnienia garderoby. Prekursorką największej transformacji w tej dziedzinie okazała się Gabrielle Coco Chanel. To, co zaproponowała na początku dwudziestego stulecia było zupełną innowacją: uwolniła sylwetki z gorsetów i na stałe wprowadziła do damskiej garderoby spodnie!
Chanel prekursorką sportowej elegancji, pewnej nonszalancji. W latacg 20. powstał legendarny zapach Coco: Chanel No 5-pierwsze perfumy sygnowane nazwiskiem projektanta mody. W roku 1925 wypuściła swój pierwszy tweedowy żakiet bez kołnierzyka z pasującą spódniczką do kolan, a następnie małą czarną, bez której żadna z nas nie wyobraża sobie swojej garderoby!
Lata 20. cyły pewnego rodzaju oczyszczeniem. Skończyła się wojna, nastąpiła era jazzu i charlestona: Charleston: the dance of 20′s. Ludzie bawili się i korzystali z życia, a moda nie pozostawała tym zmianom dłużna: kobiety ścięły włosy: po raz pierwszy zakochały się w bobie, którego jako pierwsza publicznie pokazała Louise Brooks. Zaczęto
odsłaniac ciała, szczególnie plecy, a chłopięca sylwetka stała się najbardziej pożądaną. Królowały delikatne, zwiewne materiały, długość sukienek skrócono do kolan oraz obniżono stan:
hitem tzw. flapper dresses. To również wtedy nastapiła wielka inspiracja kulturą Wschodu, którego motywy często pojawiały
w stylizacjach-np. jednwabe spodnie-alladynki.
Louise Brooks’ bob
Flapper dresses
Inspiracje Wschodem:
Ponadto nastąpił rozwój kina oraz fotografii, coraz bardziej popularne stawały się modowe magazyny i ludzie chcieli wyglądac jak gwiazdy kina niemego, czy modelki okładek Vogue’a. W sporcie najbardziej popularne dyscypliny to tenis oraz krykiet. Wakacje nad morzem? Jak najbardziej! Kobiety po praz pierwszy pokazały na plaży stroje kąpielowe, których długość poniżej ud nie mogła być krótsza, niż 20 cm mierząc od kolan. Bielizna? Owszem. Tylko delikatna i taka, która w końcu nie krępuje ruchów.
Kolejna, oprócz Chanel najznamienitsza konstruktorka odzieży lat 20. to Madeline Vionnet-mistrzyni krawiectwa, która swe projekty szyła najpierw jako małe prototypy dla lalek, by sprawdzić, czy ich forma jest odpowiednia do noszenia. Inspiracje do tworzenia czertpała ze sztuki starożytnej Grecji:
Czarnby czwartek, początek kryzysu. Dokładnie 24. pażdziernika 1929 roku nastapił krach giełdy nowojorskiej, który był oficjalnym początkiem Wielkiego Krysysu czasów ówczesnych. Doprowadzenie przez maklerów do tak dramatycznej sytuacji pociągnęło za soba szereg konsekwencji, m.in. liczne bankructwa, załamanie systemów walutowych, gospodarki, czy wymiany handlowej. Świat wyciągnął jednak odpowiednie wnioski i od tego czasu tak potężny kryzys giełdowy nie miał więcej miejsca. Oprócz systemu zarządzania akcjami, również moda uległa wówczas zmianie: w latach 30. kobiety zaczęto ubierać się wytworniej, smukła sylwetka nadal pozostała atrakcyjna, ale znów zwrócono uwage na podkreślanie atutów. Tymsamym starano się udowodnić, iż skutki Czarnegio Czwartku nie wpłynęły aż tak znacząco na sytuację majątkową. Diwy kina ponownie stały się największą inspiracją dla kobiet, które pokochały misternie zdobioną, okazałą sztuczną biżuterię, a keacje wieczorowe z wiązanym na szyi dekoltem w zmysłowy spodób podkreślały odkrywane plecy. Do tego futra i etole, futrzane kołnierze, czy narzutki-nawet latem!
Greta Garbo: diwa lat 30:
Co jeszcze z nowości? Stroje kąpielowe stały się bardziej skąpe. Pojawiły się ołowkowe spódnice z rozcięciem, delikatne, taliowane żakiety z kokardką pod szyją, przedziwne kapelusze… To już wtedy powstała tzn. moda futurystyczna: do kolekcji, oprócz sztucznej biżuterii, zaczęto wprowadzac sztuczny jedwab, plastik oraz celofan:
Elsa Schiaparelli-włoska projektantka mody, ówczesna konkurentka Chanel. Wynaleziony w latach 30. zamek błyskawiczny stał się elementem charakterystycznym dla jej sukienek. Utożsamiana z kolorem magenta, odcieniem fioletowego różu, zwanym „Schiaparelli pink”, którym zafascynowała się, gdy na palcu koleżanki, Daisy Fellowes ujrzała diament Cartiera w tym właśnie kolorze. Ponadto jako pierwsza ozdobiła żakiety starannie zdobionymi guzikami przypominającymi broszki, do pokazów mody wprowadziła elementy sztuki oraz muzyki… Jej projekty podziwiać obecnie możemy w nowojorskim The Metropolitan Museum of Art, a najsłynniejszy kapelusz jej projektu jest w kształcie pantofelka; wyżej: pasek z plastikową sprzączką:
Ciąg dalszy niebawem,
Miłego wieczoru!
Żródła fotografii:
http://headtotoefashionart.com/jacques-doucet-1853-1929/
http://www.biography.com/people/coco-chanel-9244165
http://www.metmuseum.org/toah/hd/elsa/hd_elsa.htm
http://www.lesberatti.tech-gyrl.com/2012/03/original-it-girl-of-1920s-allure-of.html
http://www.vionnet.com/about/madeleine-vionnet/
http://mikohswimwear.com/blog/a-quick-and-brief-history-of-swimwear-1930s/2010/05/